W niedzielę 20 lutego została zaprzysiężona nowa Parafialna Rada Ekonomiczna. Jesienią 2021 roku Biskup Opolski zdecydował o trwałym rozdzieleniu Parafialnej Rady Ekonomicznej i Parafialnej Rady Duszpasterskiej. Odtąd kompetencje związane z opiniowaniem i przygotowaniem inwestycji oraz wspieraniem proboszcza w zarządzaniu dobrami materialnymi parafii przeszły w całości pod opiekę Parafialnej Rady Ekonomicznej. Zgodnie z obowiązującymi zasadami, znaleźli się w niej: Jerzy Michalczyk (jako delegowany członek Parafialnej Rady Duszpasterskiej) oraz Iwona Kowalczuk i Tomasz Okoń (z nominacji proboszcza). Pamiętajmy o nowej radzie w naszych modlitwach.
Podstawą prawną działania Parafialnej Rady Ekonomicznej jest statut podpisany przez Biskupa Opolskiego:
STATUT
PARAFIALNEJ RADY EKONOMICZNEJ
Art. 1. Parafialna Rada Ekonomiczna (zwana dalej PRE) jest, zgodnie ze swoją nazwą, kolegialnym ciałem doradczym, służącym proboszczowi parafii (przez proboszcza należy tu rozumieć także wszelkie inne osoby, które są z nim zrównane w prawie, np. administratora parafii) do właściwego administrowania dobrami parafialnymi (nieruchomościami, ruchomościami, finansami oraz prawami majątkowymi) zgodnie z zachowaniem postanowień kanonu 532 KPK.
ROZDZIAŁ I
ORGANIZACJA PRE
Art. 2. Kadencja PRE trwa zasadniczo 5 lat i przebiega równolegle z kadencją Parafialnej Rady Duszpasterskiej (zwanej dalej PRD). Może być ona przedłużona bądź skrócona
w sytuacjach określonych w prawie partykularnym.
Art. 3. PRE nie może spotykać się rzadziej niż 4 razy w roku. Uprawnionym do zwoływania plenarnych obrad PRE jest proboszcz, Ordynariusz miejsca i Ekonom diecezjalny.
Art. 4. Obrady PRE prowadzi proboszcz parafii, który z urzędu jest jej przewodniczącym. W przypadku obecności na obradach PRE Ordynariusza miejsca lub Ekonoma diecezjalnego, może on, jeśli uzna to za stosowne, przewodniczyć jej obradom.
Art. 5. Liczba członków PRE, poza proboszczem, wynosi:
1° 3-4 członków w parafiach do 2000 wiernych,
2° 5-6 członków w parafiach powyżej 2000 wiernych.
Art. 6. W skład PRE, poza proboszczem, wchodzą:
1° z nominacji proboszcza – 2-3 osoby w parafiach do 2000. wiernych i 4-5 osób
w parafiach powyżej 2000. wiernych;
2° z wyboru PRD – 1. osoba w każdej parafii, wybrana spośród części składu PRD wybranej przez parafian.
Art. 7. Nominując członków PRE, proboszcz dobiera ich według własnego rozeznania, uwzględniając następujące kryteria kandydata:
1° wykształcenie z zakresu prawa lub ekonomii bądź rzeczywista biegłość w tej materii (w tym: umiejętność pozyskiwania środków i dotacji, przygotowywania wniosków i projektów, nadzorowania inwestycji);
2° odpowiednie kwalifikacje moralne;
3° zdolności organizacyjne;
4° zgoda kandydata na powołanie w skład PRE.
Art. 8. Członkami PRE nie mogą być krewni i powinowaci proboszcza.
Art. 9. Jeśli przemawiają za tym okoliczności, członkiem PRE może być osoba niezamieszkująca na terenie parafii. W sytuacji nadzwyczajnej, za pisemną zgodą Ekonoma diecezjalnego, ta sama osoba może być członkiem PRE kilku parafii.
Art. 10. Z każdego posiedzenia PRE sporządza się protokół przechowywany w archiwum parafii. Protokoły podlegają sprawdzeniu podczas wizytacji biskupiej i dziekańskiej. Funkcja protokolanta może być przechodnia. Istnieje także możliwość wybrania spośród członków PRE jej sekretarza, który będzie protokolantem z urzędu.
Art. 11. Z uzasadnionych powodów, z uwagi na charakter prowadzonych w parafii inwestycji, proboszcz może włączyć tymczasowo w prace PRE innych ekspertów, którzy jednak nie posiadają prawa głosu, a jedynie doradzają i wyrażają opinie. Fakt włączenia osób spoza PRE w jej obrady należy każdorazowo odnotować w protokole spotkań PRE, wymieniając ich z imienia i nazwiska oraz podając ich kwalifikacje.
Art. 12. Uczestnicy posiedzeń PRE zobowiązani są do zachowania dyskrecji odnośnie do omawianych spraw, chyba że z natury rzeczy mają one charakter publiczny.
Art. 13. Członkostwo w PRE ma charakter honorowy i z tej racji nie należy się nikomu specjalne wynagrodzenie z tytułu brania udziału w jej obradach.
ROZDZIAŁ II
PROCEDURA FORMOWANIA I ODWOŁANIA PRE
Art. 14. Po upłynięciu kadencji PRE, bądź gdyby została ona skrócona z przyczyn przewidzianych prawem, należy uformować nową PRE wg zasad podanych niżej. W nowoerygowanej parafii należy utworzyć PRE w terminie 6. miesięcy od dekretu jej powstania według tych samych zasad.
Art. 15. Kształtowanie PRE dokonuje się nie później niż 30 dni po zakończeniu procedury formowania się PRD. Na posiedzeniu PRD proboszcz przedstawia jej członkom proponowaną przez siebie część składu PRE, która winna zostać zatwierdzona przez głosowanie. Odrzucenie propozycji oznacza głosownie nad każdą z kandydatur z osobna. Następnie członkowie PRD spośród części swojego grona wybranego przez wiernych wybierają
w głosowaniu jedną osobę, która wejdzie w skład PRE.
Art. 16. Dotychczasowi członkowie PRE mogą być mianowani ponownie na drugą i trzecią kadencję. Aby dana osoba mogła kandydować na kolejną kadencję, winna uzyskać zgodę Ekonoma diecezjalnego, o którą pisemnie, z podaniem uzasadnienia, wnioskuje proboszcz.
Art. 17. Po zakończeniu procedury formowania się PRE jej członkowie w obecności wspólnoty parafialnej składają podczas specjalnego nabożeństwa na ręce proboszcza przyrzeczenie wiernego wypełniania swojej posługi zgodnie ze swoim sumieniem i przepisami prawa.
Art. 18. W przypadku śmierci proboszcza, PRE kontynuuje swoją działalność w zakresie już podjętych projektów i inwestycji, pozostając w ścisłej współpracy z administratorem parafii. Nowy proboszcz w terminie do sześciu miesięcy od objęcia parafii może wystąpić do Ekonoma diecezjalnego z wnioskiem o rozwiązanie dotychczasowej PRE i wyłonienia nowej na zasadach jak wyżej. Kadencja tak wybranej PRE trwa do najbliższych wyborów parafialnych rad duszpasterskich w całej diecezji, zgodnie z dekretem Biskupa Opolskiego w tej materii.
Art. 19. Ewentualne spory czy nieporozumienia między PRE a proboszczem rozstrzyga Ekonom diecezjalny. Od decyzji Ekonoma przysługuje odwołanie do Ordynariusza.
Art. 20. W uzasadnionym przypadku proboszcz, po obowiązkowej konsultacji z Ekonomem diecezjalnym, jest uprawniony do odwołania wybranego przez siebie członka PRE
i zastąpienia go inną wskazaną przez siebie osobą. Na odwołanie członka ze wskazania PRD oraz na rozwiązanie całej PRE przed upływem kadencji, co może mieć miejsce tylko w nadzwyczajnych przypadkach, proboszcz – do ważności swojej decyzji – jest zobowiązany uzyskać pisemną zgodę Ekonoma diecezjalnego. Proboszcz powołuje brakującego członka PRE zgodnie z procedurą powoływania.
ROZDZIAŁ III
ZADANIA I DZIAŁALNOŚĆ PRE
Art. 21. PRE realizuje swój cel poprzez wypełnianie następujących zadań:
1° pomoc w przygotowaniu rocznego sprawozdania przychodów i rozchodów parafii;
2° pomoc w przygotowaniu i uaktualnieniu inwentarza parafialnego;
3° pomoc w przygotowaniu i uaktualnieniu książek obiektów budowlanych;
4° pomoc w interpretacji przepisów prawnych i podatkowych oraz ich stosowanie
w praktyce;
5° pomoc w przygotowaniu dokumentacji planowanej inwestycji w celu zgłoszenia jej do kurialnej Komisji ds. Budownictwa Sakralnego i Kościelnego lub Diecezjalnej Komisji ds. Sztuki i Konserwacji Zabytków;
6° pomoc w pozyskiwaniu środków i inwestorów dla realizacji inwestycji;
7° opiniowanie w sprawach aktów nadzwyczajnego zarządzania i aktów alienacji;
8° opiniowanie w sprawie zawierania umów o pracę lub innych umów cywilnoprawnych;
9° opiniowanie w sprawach płac dla pracowników świeckich w parafii;
10° opiniowanie w sprawach pomocy socjalnej;
11° opiniowanie w sprawach napraw, konserwacji zabytków lub innych kosztownych inwestycji;
12° pomoc w organizacji i przeprowadzaniu zbiórek inwestycyjnych;
13° pomoc w realizacji projektów budowlanych;
14° pomoc w administrowaniu cmentarzem.
Art. 22. Proboszcz zobowiązany jest do wysłuchania opinii PRE w następujących sprawach:
1° angażowanie stałych i czasowych pracowników parafialnych,
2° remont obiektów parafialnych,
3° budowa nowych obiektów i rozbiórka istniejących,
4° zmiana przeznaczenia budynków,
5° kupno i sprzedaż gruntów i nieruchomości,
6° dzierżawa gruntów,
7° wynajem budynków parafialnych,
8° zaciąganie kredytów,
9° zgłaszanie działalności gospodarczej parafii.
Art. 23. PRE winna mieć wgląd do następujących dokumentów:
1° inwentarz parafialny,
2° wypis z ksiąg wieczystych potwierdzający własność nieruchomości należących do parafii,
3° umowy pracownicze,
4° umowy najmu i dzierżawy,
5° polisy ubezpieczeniowe,
6° rachunki za wodę, gaz, elektryczność, ogrzewanie itp.,
7° korespondencja z Kurią dotycząca spraw ekonomicznych parafii,
8° księga protokołów z jej posiedzeń,
9° wyciągu z konta inwestycyjnego oraz protokołów ze zbiórek inwestycyjnych.
Art. 24. Do kompetencji PRE należy pomoc w zarządzie wyłącznie majątkiem parafialnym. Majątek posługujących duchownych oraz ofiary otrzymywane przez nich za sprawowanie posługi nie podlegają żadnej ingerencji PRE.
Art. 25. Parafia winna posiadać swoje konto w banku. Prawo dysponowania nim ma proboszcz, a pełnomocnikami są dwaj wyznaczeni przez proboszcza członkowie PRE.
Art. 26. Proboszcz, przy współpracy PRE, sporządza sprawozdanie ze stanu ekonomicznego parafii, którego częścią jest roczne sprawozdanie przychodów i rozchodów. Następnie przekazuje sprawozdanie do Kancelarii Kurii Diecezjalnej w Opolu w terminie do końca lutego następnego roku. Podejmując decyzję odnośnie do zakresu upublicznianych treści sprawozdania wobec parafian, proboszcz powinien kierować się roztropnością
i dobrem wspólnoty parafialnej.
Art. 27. Proboszcz może zwrócić się do PRE o wyrażenie opinii w każdej sprawie dotyczącej spraw ekonomicznych parafii. Opinia PRE, wyrażona w dyskusji i głosowaniu, nie ma charakteru ostatecznego. Jeśli proboszcz zamierza postąpić wbrew opinii PRE, winien jej członkom szczegółowo przedstawić racje i motywy warunkujące takie jego decyzje.
Art. 28. Ważniejsze decyzje proboszcza, opiniowane przez PRE, winny być podane do wiadomości całej wspólnoty parafialnej w ramach ogłoszeń duszpasterskich bądź
w wydawanych przez parafię periodykach oraz na jej stronie internetowej.
Art. 29. Konsultowane na forum PRE sprawy, zwłaszcza poważne inwestycje budowlane, remontowe, konserwatorskie i działania administracyjne należy przestawić Wydziałowi Finansowo-Gospodarczemu, Diecezjalnej Komisji ds. Budownictwa Sakralnego i Kościelnego lub Diecezjalnej Komisji ds. Sztuki i Konserwacji Zabytków, których decyzje są ostateczne i wiążące. Kompetencje wydziału i komisji oraz zakres spraw im podlegających określają odrębne przepisy.
Art. 30. W trosce o całokształt życia parafialnego i dobro wiernych, w sytuacjach, w których realizacja parafialnych inicjatyw duszpasterskich wymaga zaangażowania środków materialnych bądź wykorzystania kompetencji członków PRE, Rada powinna ściśle współpracować z PRD, m.in. przez wspólne posiedzenia bądź przygotowanie i realizację projektów duszpasterskich.
Art. 31. Członkowie PRE powinni troszczyć się o pogłębienie swojej wiary oraz wiedzy
z zakresu katolickiej nauki społecznej Kościoła, ekonomii i prawa poprzez udział w dostępnych kursach i szkoleniach, m.in. proponowanych przez diecezję. Odpowiedzialnym za formację religijną członków PRE jest na pierwszym miejscu proboszcz.
Art. 32. PRE jest zobowiązana spotkać się z Ordynariuszem na jego żądanie, a w szczególności podczas wizytacji parafii.
ROZDZIAŁ V
PRZEPISY KOŃCOWE
Art. 33. Niniejszy Statut wchodzi w życie z dniem 1 października 2021 r.
Art. 34. Odwołuje się wszelkie przepisy prawa partykularnego, które stoją w sprzeczności z zapisami niniejszego Statutu, w szczególności Aneks 6. Pierwszego Synodu Diecezji Opolskiej.
Art. 35. Kompetentnym do jakichkolwiek zmian w niniejszym Statucie jest wyłącznie Biskup Opolski.
